Máy làm mát nhà xưởng có gây tiếng ồn không? Cách làm giảm tiếng ồn

Máy làm mát nhà xưởng có gây tiếng ồn không là câu hỏi nhiều doanh nghiệp quan tâm khi lựa chọn thiết bị làm mát cho không gian sản xuất. Trong môi trường công nghiệp, tiếng ồn không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc mà còn tác động đến sức khỏe người lao động. Việc hiểu rõ đặc điểm tiếng ồn, nguyên nhân phát sinh và biện pháp giảm thiểu giúp doanh nghiệp lựa chọn thiết bị phù hợp và vận hành hiệu quả hơn trong thời gian dài.

Mức độ tiếng ồn của máy làm mát nhà xưởng

Tiếng ồn là yếu tố quan trọng cần xem xét khi lựa chọn máy làm mát cho nhà xưởng. Mức độ tiếng ồn ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường làm việc và sức khỏe người lao động.

Mức ồn trung bình của các loại máy làm mát công nghiệp

Máy làm mát công nghiệp thường có độ ồn dao động từ 50 đến 80 dB tùy loại và công suất. Với các dòng máy công suất trung bình, mức ồn phổ biến khoảng 55–65 dB khi đo ở khoảng cách 1–2 mét. Các dòng máy công suất lớn có thể phát ra tiếng ồn từ 70–80 dB, đặc biệt khi sử dụng quạt hướng trục tốc độ cao. 

Một số dòng máy cao cấp sử dụng motor và quạt giảm thanh có thể giữ mức ồn ở dưới 60 dB, đáp ứng tốt yêu cầu về môi trường âm thanh trong nhà xưởng sản xuất có thời gian vận hành dài.

Các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ tiếng ồn 

Mức độ tiếng ồn phụ thuộc nhiều vào công suất máy, công nghệ sử dụng và chất lượng linh kiện. Máy công suất lớn thường đi kèm quạt lớn, tốc độ cao nên dễ phát sinh tiếng ồn mạnh hơn. Công nghệ điều khiển biến tần (inverter) giúp giảm tốc độ quạt linh hoạt theo tải. Từ đó giảm âm thanh khi hoạt động ở tải thấp. 

Ngoài ra, chất lượng motor, cánh quạt, ổ trục và vật liệu vỏ máy cũng ảnh hưởng đáng kể đến mức độ tiếng ồn tổng thể. Máy sử dụng cánh quạt composite, motor chất lượng cao và vỏ cách âm thường có độ ồn thấp hơn rõ rệt.

So sánh mức ồn của máy làm mát với các hệ thống làm mát khác 

So với điều hòa không khí trung tâm, máy làm mát công nghiệp có mức ồn cao hơn nhưng phân bố đều và không tạo ra tiếng rít cục bộ. Trong khi đó, điều hòa trung tâm vận hành rất êm, thường dưới 50 dB nhưng chi phí đầu tư và vận hành cao. 

So với quạt công nghiệp, máy làm mát có độ ồn thấp hơn nếu sử dụng đúng loại và được lắp đặt đúng cách. Quạt công nghiệp truyền thống có thể tạo ra tiếng ồn vượt quá 85 dB, đặc biệt khi hoạt động ở tốc độ cao trong không gian kín. Máy làm mát là lựa chọn cân bằng giữa hiệu quả làm mát và độ ồn phù hợp cho môi trường sản xuất vừa và lớn.

Nguyên nhân gây ra tiếng ồn ở máy làm mát nhà xưởng

Máy làm mát nhà xưởng có thể phát sinh tiếng ồn trong quá trình vận hành nếu không được lắp đặt hoặc bảo trì đúng cách. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến khiến máy làm mát nhà xưởng có gây tiếng ồn:

Tiếng ồn từ quạt gió 

Quạt gió là bộ phận chính gây ra tiếng ồn trong máy làm mát. Khi động cơ hoạt động ở tốc độ cao, cánh quạt tạo ra luồng gió mạnh có thể phát sinh tiếng rít hoặc rung. Cánh quạt không cân bằng, cong vênh hoặc lắp sai vị trí cũng làm tăng độ ồn. Ngoài ra, luồng khí bị cản trở bởi vật cản phía trước hoặc sau quạt cũng tạo ra âm thanh bất thường.

Tiếng ồn từ hệ thống bơm nước 

Bơm nước tuần hoàn liên tục tạo ra âm thanh trong suốt quá trình vận hành. Tiếng ồn có thể đến từ hoạt động quay của bơm, dòng nước chảy mạnh trong đường ống hoặc sự tích tụ cặn bẩn trong hệ thống dẫn nước. Nếu không vệ sinh định kỳ, bơm có thể phát ra tiếng ù hoặc rung.

Tiếng ồn do rung động cơ học

Máy làm mát nếu không được cố định chắc chắn sẽ rung khi hoạt động, gây ra tiếng kêu hoặc va đập. Các linh kiện bên trong như bulông, ốc vít, khung vỏ hoặc chân máy bị lỏng cũng có thể tạo ra tiếng gõ liên tục. Vị trí lắp đặt không bằng phẳng hoặc sàn rung lắc càng làm tăng mức độ tiếng ồn.

Tiếng ồn do chất lượng linh kiện kém hoặc hao mòn

Linh kiện chất lượng thấp như motor, bạc đạn, ổ trục hoặc cánh quạt nhựa dễ bị mài mòn sau thời gian sử dụng. Khi các bộ phận này xuống cấp, tiếng ồn sẽ tăng dần theo thời gian và dễ dẫn đến hư hỏng nặng. 

Tiếng ồn từ môi trường xung quanh

Nhà xưởng có cấu trúc rộng, trần cao, tường cứng hoặc trống trải dễ làm khuếch đại âm thanh do hiện tượng dội tiếng. Tiếng ồn từ máy làm mát trong môi trường như vậy có thể lan xa và trở nên khó chịu hơn. Việc bố trí máy gần tường phản âm hoặc đặt cạnh thiết bị khác cũng làm tăng cường độ âm thanh cảm nhận. 

Tác động của tiếng ồn đến môi trường làm việc và sức khỏe

Tiếng ồn từ máy làm mát nhà xưởng không chỉ ảnh hưởng đến môi trường làm việc mà còn tác động trực tiếp đến sức khỏe thể chất và tinh thần của người lao động.

Giảm hiệu suất và sự tập trung của người lao động

Tiếng ồn liên tục gây phân tán sự tập trung khiến người lao động khó duy trì hiệu quả công việc. Trong môi trường sản xuất yêu cầu độ chính xác cao, tiếng ồn có thể làm giảm hiệu quả xử lý thông tin, dẫn đến sai sót trong thao tác và ảnh hưởng đến năng suất lao động.

Gây khó chịu, căng thẳng và mệt mỏi

Khi làm việc trong không gian có tiếng ồn kéo dài, cơ thể sẽ phải liên tục điều chỉnh để thích nghi với âm thanh, gây ra cảm giác khó chịu và căng thẳng tinh thần. Tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến mệt mỏi mãn tính, giảm tinh thần làm việc và ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý.

Ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp

Tiếng ồn lớn làm cản trở khả năng nghe rõ và phản hồi trong quá trình trao đổi giữa các công nhân, đặc biệt ở những vị trí cần phối hợp thao tác. Việc lặp lại thông tin nhiều lần hoặc hiểu sai nội dung giao tiếp có thể gây gián đoạn quy trình làm việc và tăng nguy cơ xảy ra sự cố.

Gây các bệnh về tai và thính giác nếu tiếp xúc lâu dài với tiếng ồn lớn

Tiếp xúc thường xuyên với tiếng ồn trên 85dB mà không có biện pháp bảo vệ có thể gây tổn thương thính giác, suy giảm chức năng nghe hoặc thậm chí dẫn đến mất thính lực vĩnh viễn. Ngoài ra, tình trạng ù tai, đau đầu và rối loạn giấc ngủ cũng thường xuất hiện khi làm việc lâu dài trong môi trường nhiều tiếng ồn mà không được cải thiện.  

Cách giảm tiếng ồn máy làm mát công nghiệp

Dưới đây là các cách phổ biến giúp giảm tiếng ồn từ máy làm mát nhà xưởng, giúp nâng cao chất lượng môi trường làm việc.

Lựa chọn máy làm mát có công nghệ giảm ồn

Chọn máy làm mát sử dụng motor chạy êm, cánh quạt cân bằng tốt và công nghệ biến tần sẽ giúp giảm tối đa tiếng ồn phát sinh. Một số dòng máy cao cấp còn tích hợp bộ tiêu âm và thiết kế vỏ máy cách âm giúp giảm rõ rệt độ ồn khi hoạt động.

Lắp đặt máy đúng kỹ thuật, chắc chắn

Việc lắp đặt máy không đúng cách là nguyên nhân phổ biến gây ra tiếng rung và kêu lớn. Cần đảm bảo máy được cố định chắc chắn, bề mặt lắp đặt phẳng và các mối liên kết được siết chặt. Cách lắp đặt đúng kỹ thuật không chỉ giúp giảm tiếng ồn mà còn tăng tuổi thọ cho thiết bị.

Bảo trì và vệ sinh máy định kỳ  

Vệ sinh máy thường xuyên giúp loại bỏ bụi bẩn, cặn bám gây cản trở luồng gió và tạo tiếng ồn. Kiểm tra định kỳ các bộ phận như quạt, bơm, ổ trục và tra dầu bôi trơn giúp máy vận hành ổn định và giảm âm thanh bất thường trong quá trình hoạt động.

Sử dụng vật liệu cách âm hoặc tiêu âm xung quanh máy

Bố trí vật liệu cách âm như tấm mút tiêu âm, vách ngăn cách âm hoặc vách lửng tiêu âm quanh khu vực đặt máy giúp hấp thụ và giảm khuếch đại tiếng ồn trong nhà xưởng. Giải pháp này đặc biệt hiệu quả trong môi trường kín hoặc gần khu vực làm việc tập trung.

Kiểm tra và thay thế linh kiện bị mòn hoặc hỏng

Các bộ phận như cánh quạt, bạc đạn, đệm cao su hoặc dây đai nếu bị mòn sẽ gây ra tiếng va chạm hoặc rung động mạnh. Việc kiểm tra và thay thế kịp thời những linh kiện này giúp máy hoạt động trơn tru, hạn chế tiếng ồn bất thường và ngăn chặn sự cố lớn hơn.

Bố trí lại vị trí máy hoặc khu vực làm việc 

Nếu điều kiện cho phép, có thể di dời máy làm mát ra xa khu vực có nhiều người làm việc hoặc bố trí lại mặt bằng sản xuất sao cho nguồn phát tiếng ồn không ảnh hưởng trực tiếp đến người lao động. Giải pháp này giúp hạn chế tiếng ồn lan tỏa và cải thiện chất lượng môi trường làm việc mà không tốn nhiều chi phí kỹ thuật.

Lời khuyên khi lựa chọn và sử dụng máy làm mát nhà xưởng

Để máy làm mát nhà xưởng hạn chế tiếng ồn gây ảnh hưởng đến môi trường làm việc, cần lưu ý một số khía cạnh  sau đây khi lựa chọn và vận hành.

Tham khảo thông số độ ồn (dB) của nhà sản xuất

Trước khi mua máy, cần xem xét kỹ thông số độ ồn do nhà sản xuất cung cấp. Thông thường, máy có độ ồn dưới 65 dB được xem là vận hành êm trong môi trường công nghiệp. Cần ưu tiên sản phẩm có chứng nhận kiểm định độ ồn rõ ràng.

Ưu tiên các dòng máy đời mới, công nghệ tiên tiến

Máy làm mát đời mới được cải tiến nhiều về cấu tạo và tích hợp các công nghệ giảm ồn như motor inverter, cánh quạt composite hoặc hệ thống điều khiển thông minh. Những dòng máy này không chỉ giảm đáng kể độ ồn khi hoạt động mà còn giúp tiết kiệm điện năng, tăng tuổi thọ thiết bị.

Thực hiện bảo trì định kỳ bởi đội ngũ chuyên nghiệp

Việc bảo trì định kỳ giúp phát hiện và xử lý sớm các vấn đề có thể gây tiếng ồn như cánh quạt lệch, motor bị khô dầu hoặc bộ phận rung lỏng lẻo. Nên sử dụng dịch vụ kỹ thuật từ các đơn vị chuyên nghiệp để đảm bảo quy trình kiểm tra, thay thế linh kiện và vệ sinh hệ thống diễn ra an toàn.

Trang bị nút bịt tai cho người lao động nếu cần

Trong các trường hợp máy làm mát đặt gần khu vực làm việc tập trung hoặc chưa thể xử lý hoàn toàn tiếng ồn, nên trang bị nút bịt tai hoặc tai nghe chống ồn cho công nhân. Biện pháp này giúp giảm tác động trực tiếp của âm thanh lên thính giác, bảo vệ sức khỏe cho người lao động.

Máy làm mát nhà xưởng có gây tiếng ồn nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát bằng cách chọn thiết bị phù hợp và lắp đặt đúng kỹ thuật. Việc bảo trì định kỳ, sử dụng công nghệ giảm ồn và bố trí thiết bị hợp lý giúp tạo môi trường làm việc yên tĩnh, nâng cao năng suất và bảo vệ sức khỏe người lao động.